Hàng năm Bộ Y tế đều phát động hưởng ứng Tuần lễ “Dinh dưỡng và Phát triển” được thường diễn ra từ ngày 16 đến 23 tháng 10; Đây là dịp để xã hội nâng cao nhận thức và hành động, xây dựng một cộng đồng khỏe mạnh từ nền tảng dinh dưỡng vững chắc. Sức khỏe là vốn quý nhất và dinh dưỡng hợp lý chính là chìa khóa để bảo vệ và phát triển vốn quý đó.
Tầm quan trọng của dinh dưỡng hợp lý
Dinh dưỡng không chỉ đơn thuần là việc ăn uống, mà là quá trình cung cấp đầy đủ và cân đối các chất cần thiết cho cơ thể để duy trì sự sống, tăng trưởng, phát triển và phòng chống bệnh tật. Đặc biệt đối với trẻ em nhất là trẻ sơ sinh dinh dưỡng trong 1.000 ngày đầu đời là yếu tố quyết định đến sự phát triển toàn diện về tầm vóc và trí tuệ của trẻ.
Đối với người trưởng thành và người cao tuổi chế độ dinh dưỡng hợp lý giúp tăng cường sức đề kháng, phòng ngừa các bệnh không lây nhiễm như tim mạch, tiểu đường, huyết áp cao, và nâng cao chất lượng cuộc sống.
Thực trạng dinh dưỡng hiện nay
Hiện nay xã hội phát triển, nhu cầu hưởng thụ của người dân ngày một nâng cao, đòi hỏi không chỉ ăn no mà phải ăn ngon nên vấn đề dinh dưỡng ngày càng trở nên cấp thiết, người dân được tiếp cận các nguồn thực phẩm đa dạng, phong phú. Từ đó nguồn thực phẩm bẩn do dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, hóa chất độc hại xâm nhập vào thị trường. Mặt khác, do lối sống công nghiệp tiêu thụ thức ăn nhanh, chế biến sẵn nhiều muối và chất bảo quản, lười vận động nên số người thừa cân, béo phì ngày càng nhiều dẫn đến các bệnh tim mạch, rối loạn chuyển hóa…
Các thông điệp trọng tâm
Để thực hiện dinh dưỡng hợp lý, mỗi người dân cần lưu ý và thực hiện tốt các thông điệp sau:
1. Thực hiện bữa ăn đa dạng, cân đối và an toàn
Sử dụng đa dạng thực phẩm: Bữa ăn hằng ngày cần có đủ 4 nhóm chất cơ bản (nhóm chất bột đường, nhóm chất đạm, nhóm chất béo, nhóm vitamin và khoáng chất) với sự kết hợp của nhiều loại thực phẩm khác nhau.
Tăng cường rau xanh và trái cây: Ăn đủ rau củ và trái cây giúp cung cấp vitamin, khoáng chất và chất xơ cần thiết.
Lựa chọn thực phẩm có nguồn gốc: Đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm từ khâu lựa chọn, chế biến đến bảo quản. Hãy tập thói quen đọc thông tin dinh dưỡng trên nhãn mác trước khi mua và sử dụng.
2. Đối với trẻ em Dinh dưỡng 1.000 ngày đầu đời
Đây là giai đoạn vàng để tối ưu hóa tiềm năng phát triển của trẻ. Cần đặc biệt chú trọng:
Dinh dưỡng cho bà mẹ mang thai và cho con bú
Nuôi con bằng sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu và tiếp tục đến 2 tuổi hoặc lâu hơn.
Cho trẻ ăn bổ sung hợp lý và đúng cách khi trẻ tròn 6 tháng tuổi.
3. Kết hợp dinh dưỡng với hoạt động thể lực
Duy trì hoạt động thể lực thường xuyên tối thiểu 30 phút mỗi ngày (đi bộ, chạy, tập thể dục, chơi thể thao…) để tăng cường sức khỏe, duy trì cân nặng hợp lý và phòng chống thừa cân béo phì.
Bên cạnh dinh dưỡng hợp lý việc uống đủ nước theo nhu cầu cơ thể và sử dụng nước sạch cho mục đích sinh hoạt và chế biến thực phẩm là yếu tố quan trọng giúp cơ thể cân bằng và đào thải chất dư thừa phòng tránh bệnh tật./.
Đỗ Tuấn Dũng
(Phòng Dân số – Truyền thông GDSK, TTYT Hà Tiên)
