Ngày 18/10 hằng năm được chọn là Ngày Mãn kinh Thế giới nhằm nâng cao nhận thức cộng đồng, đặc biệt là phụ nữ, về giai đoạn mãn kinh – một cột mốc tự nhiên nhưng nhiều thách thức trong cuộc đời người phụ nữ. Đây là dịp để chúng ta cùng nhìn nhận đúng đắn về mãn kinh, từ đó chăm sóc sức khỏe thể chất và tinh thần tốt hơn.
Mãn kinh là gì ?
Mãn kinh là thời điểm người phụ nữ không còn kinh nguyệt trong 12 tháng liên tiếp và không do nguyên nhân bệnh lý nào khác. Điều này thường xảy ra ở độ tuổi từ 45 đến 55, trung bình là 51 tuổi. Trước mãn kinh, phụ nữ trải qua giai đoạn tiền mãn kinh, kéo dài vài năm với nhiều thay đổi về nội tiết tố và sức khỏe.
Những thay đổi trong cơ thể phụ nữ khi mãn kinh
Khi bước vào giai đoạn mãn kinh, cơ thể người phụ nữ phải đối mặt với nhiều thay đổi, chủ yếu do sự giảm sút nội tiết tố estrogen. Một số biểu hiện thường gặp bao gồm:
Rối loạn kinh nguyệt: Chu kỳ kinh trở nên không đều, lượng máu kinh thay đổi.
Bốc hỏa, đổ mồ hôi đêm: Cảm giác nóng bừng mặt, vã mồ hôi dù thời tiết mát.
Khó ngủ, mệt mỏi: Thay đổi hormone làm ảnh hưởng đến giấc ngủ và tinh thần.
Thay đổi tâm trạng: Dễ cáu gắt, lo âu, trầm cảm.
Khô âm đạo, giảm ham muốn tình dục: Do giảm estrogen gây ảnh hưởng đến sinh lý.
Loãng xương, tăng nguy cơ tim mạch: Xương giòn hơn, dễ gãy, cholesterol xấu tăng.
Tuy nhiên, không phải ai cũng có đầy đủ các triệu chứng này. Mỗi người sẽ có trải nghiệm khác nhau, và điều quan trọng là phải hiểu rõ và chăm sóc sức khỏe đúng cách.
Chăm sóc sức khỏe thời kỳ mãn kinh
Giai đoạn mãn kinh không phải là kết thúc, mà là một khởi đầu mới cho hành trình sống khỏe mạnh, chủ động và yêu bản thân hơn. Dưới đây là một số lời khuyên thiết thực để phụ nữ vượt qua thời kỳ này nhẹ nhàng:
1. Chế độ ăn uống lành mạnh
Tăng cường canxi, vitamin D để phòng ngừa loãng xương.
Ăn nhiều rau xanh, trái cây, đậu nành (chứa isoflavone – estrogen thực vật).
Hạn chế đường, muối, thức ăn nhiều dầu mỡ.
2. Tập luyện thể dục đều đặn
Tập yoga, đi bộ, đạp xe hoặc bơi lội giúp cải thiện tuần hoàn, xương chắc khỏe và tinh thần thoải mái.
Ít nhất 30 phút mỗi ngày, 5 ngày mỗi tuần.
3. Ngủ đủ và giảm stress
Ngủ đủ giấc, giữ tinh thần lạc quan.
Tham gia hoạt động xã hội, trò chuyện với bạn bè, gia đình.
Thực hành thiền, hít thở sâu để giảm lo âu.
4. Khám sức khỏe định kỳ
Tầm soát ung thư vú, ung thư cổ tử cung, đo loãng xương, kiểm tra huyết áp, đường huyết,…
Thăm khám bác sĩ khi có biểu hiện bất thường để được tư vấn điều trị phù hợp.
5. Tham khảo điều trị nội tiết nếu cần thiết
Liệu pháp hormone thay thế (HRT) có thể được chỉ định trong một số trường hợp, nhưng cần sự theo dõi chặt chẽ của bác sĩ chuyên khoa.
Xóa bỏ định kiến – Cùng nhau sẻ chia
Ở nhiều nơi, mãn kinh vẫn còn là vấn đề ít được nói đến, khiến nhiều phụ nữ âm thầm chịu đựng các triệu chứng, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Việc giáo dục cộng đồng và khuyến khích phụ nữ chia sẻ, tìm kiếm sự hỗ trợ từ gia đình, bạn bè và nhân viên y tế là vô cùng quan trọng.
Thông điệp Ngày Mãn Kinh Thế Giới 18/10
Mãn kinh không phải là bệnh. Đó là một giai đoạn tự nhiên trong cuộc sống. Với sự hiểu biết đúng đắn, chăm sóc sức khỏe hợp lý và sự đồng hành từ cộng đồng, phụ nữ hoàn toàn có thể sống vui, sống khỏe và tiếp tục đóng vai trò quan trọng trong gia đình và xã hội./.
Nguyễn Thị Minh Thư
(Trung tâm Y tế Châu Thành – An Giang)